Το Bodhi Linux 7 φέρνει το Enlightenment στο Ubuntu

Το Bodhi Linux 7.0 είναι η τελευταία έκδοση μιας από τις παλαιότερες διανομές που βασίζονται στο Ubuntu, αλλά με μια από τις πιο ασυνήθιστες επιφάνειες εργασίας. Το νέο Bodhi Linux βασίζεται στο Ubuntu 22.04, αλλά έχει την επιφάνεια εργασίας Moksha, που είναι ένα fork του Enlightenment 17!

Στο νέο Bodhi έχετε τη δυνατότητα επιλογής μεταξύ τεσσάρων εκδόσεων: τρεις εκδόσεις 64-bit και μια έκδοση 32-bit η οποία εξακολουθεί να βασίζεται στο Ubuntu 18.04, το τελευταίο Ubuntu LTS που υποστήριζε x86-32 - οι εκδόσεις 64-bit διαφέρουν κυρίως ως προς τον πυρήνα που χρησιμοποιούν. Με απλά λόγια, το Bodhi είναι το Ubuntu, αλλά όχι όπως το έχουμε συνηθίσει. Το Ubuntu προσφέρει 10 εκδόσεις με οκτώ διαφορετικές επιφάνειες εργασίας, αλλά η επιφάνεια εργασίας Moksha του Bodhi δεν περιλαμβάνεται στην γκάμα επιλογών του Ubuntu - είναι μια δημιουργία της ίδιας της διανομής Bodhi Linux. Και όπως αναφέραμε, προέρχεται από το Enlightenment.

Bodhi Linux 7: Λιτό και γρήγορο

Αν και είναι η πιο προφανής διαφορά, το Moksha δεν είναι το μόνο πράγμα που είναι διαφορετικό στο Bodhi. Επίσης, δε διαθέτει σχεδόν καμία προεγκατεστημένη εφαρμογή. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα περιήγησης ιστού Chromium, έναν επεξεργαστή κειμένου και ένα πρόγραμμα προβολής εικόνων. Αυτό καθιστά το λειτουργικό σύστημα αρκετά μικρό έχοντας αντίστοιχα μικρό αποτύπωμα μνήμης - κάτω από 300MB RAM σε κατάσταση αδράνειας. Είναι αρκετά ελαφρύ ώστε να ανταποκρίνεται σε ένα μηχάνημα χαμηλού επιπέδου, ενώ εξακολουθεί να φαίνεται καλό.

Υπάρχει φυσικά ένα "κατάστημα εφαρμογών", (για την ακρίβεια, ένας ιστότοπος) που φέρει το εύλογο όνομα AppCenter. Αυτό, χρησιμοποιεί το AptURL για να εγκαταστήσει λογισμικό απευθείας από το πρόγραμμα περιήγησης. Δεν υπάρχει όμως (προεγκατεστημένη) υποστήριξη Snap ή Flatpak. Επομένως, το Bodhi δεν είναι τόσο «πλήρες» λειτουργικό σύστημα όσο τα περισσότερα remixes του Ubuntu, αλλά είναι ελαφρύτερο και πιο γρήγορο από τα περισσότερα.

Πάντως, είναι πολύ εύκολο να εγκαταστήσουμε το αποθετήριο και τον διαχειριστή drivers του Ubuntu και να το χρησιμοποιήσουμε για να ενεργοποιήσουμε τους κλειστού κώδικα drivers της Nvidia, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να ενεργοποιήσουμε περισσότερα από τα εφέ διαφάνειας του Moksha.

Ένα επίσης καλό είναι ότι όλες οι εφαρμογές που εγκαταστήσαμε εμφανίζονται αυτόματα στις κατάλληλες κατηγορίες στα μενού και μπορούν να καρφιτσωθούν στη γραμμή εργασιών...

Σημείωση: Στην εγκατάσταση της διανομής, ίσως παρατηρήσετε μια δυσλειτουργία: σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη παραλλαγή του Ubuntu που έχουμε δει, είναι απαραίτητο να συνδέσουμε το μηχάνημα στο διαδίκτυο, πριν από την εγκατάσταση, διαφορετικά η διαδικασία εγκατάστασης δεν ολοκληρώνεται ποτέ.

Moksha: το παλιό καλό Enlightenment 17

Το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει εδώ, όμως, είναι η επιφάνεια εργασίας. Το Moksha προέρχεται από το Enlightenment, το οποίο είναι ένα από τα παλαιότερα γραφικά περιβάλλοντα Linux - η ανάπτυξή του ξεκίνησε το 1997, πριν από το KDE ή το GNOME.Το Enlightenment βρίσκεται κάπου μεταξύ ενός διαχειριστή παραθύρων και μιας επιφάνειας εργασίας. Παρέχει ορισμένα εργαλεία τύπου επιφάνειας εργασίας, όπως ένα πάνελ με μενού Έναρξης, έναν επιλογέα εφαρμογών και ορισμένα στοιχεία ελέγχου συστήματος, καθώς και ένα αιωρούμενο ρολόι επιφάνειας εργασίας, έναν επιλογέα εικονικής επιφάνειας εργασίας και πολλές γραφικές οθόνες ρυθμίσεων. Είναι σε μεγάλο βαθμό παραμετροποιήσιμο, ακόμη περισσότερο από το KDE, το οποίο είναι πασίγνωστο για την παροχή πολλών ρυθμίσεων. Διαθέτει δικές του εγγενείς εφαρμογές, όπως ο εξομοιωτής τερματικού (Terminology), το πρόγραμμα προβολής εικόνων EPhoto και το πρόγραμμα αναπαραγωγής πολυμέσων Rage.

Η διαδικασία ανάπτυξης του Enlightenment δεν ήταν μόνο πολύ μακρά, αλλά περιπλέκεται περαιτέρω από ένα πολύπλοκο σύστημα αρίθμησης εκδόσεων, ή μάλλον ένα σύνολο συστημάτων. Η αρχική έκδοση της δεκαετίας του 1990 είναι γνωστή ως E16, η οποία γνώρισε πολλαπλές εκδόσεις μέχρι το 2000. (Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο μπερδεμένα, το πρόγραμμα συντηρείται ακόμα, με μια έκδοση στα τέλη του 2022). Μετά από ένα κενό τουλάχιστον 12 ετών, εμφανίστηκε επιτέλους το E17. Μετά από τόσο καιρό, αυτό προκάλεσε ενθουσιασμό και τότε ξεκίνησε το Bodhi Linux, βάζοντας το E17 πάνω στο Ubuntu 10.04. Από τότε, όμως, η διαδικασία ανάπτυξης του Enlightenment επιταχύνθηκε σημαντικά. Η E18 ακολούθησε το 2013. Το έργο έχει φτάσει στο E25, που κυκλοφόρησε το 2021, με την τελευταία διόρθωση σφαλμάτων, 0.25.4, να εμφανίζεται στα τέλη του περασμένου έτους.

Ωστόσο, το Bodhi έχει επιλέξει να μην προσφέρει τις νεότερες εκδόσεις του Enlightenment. Ξεκίνησε με το E17 και παρέμεινε σε αυτό, και αυτό είναι το Moksha. Το Moksha έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μοιάζει αόριστα με τον κλασικό σχεδιασμό των Windows, με μια γραμμή εργασιών πλήρους πλάτους στο κάτω μέρος της οθόνης, και ο Bodhi το συνδυάζει με τον διαχειριστή αρχείων Thunar από το Xfce και τον επεξεργαστή κειμένου Leafpad. Το προεπιλεγμένο θέμα είναι σε πράσινο χρώμα, με επαναλαμβανόμενο μοτίβο φύλλων, το οποίο έχει ως πρότυπο το δέντρο Bodhi.

Ο διαχειριστής παραθύρων του Moksha είναι αντισυμβατικός. Ένα διπλό κλικ στη γραμμή τίτλου δε μεγιστοποιεί ένα παράθυρο, αλλά το κυλάει ή το «ξετυλίγει». Το κουμπί με το πάνω βέλος είναι το κουμπί μεγιστοποίησης, καθώς και το κουμπί απομεγιστοποίησης. Το πλήκτρο Windows δεν ανοίγει το μενού έναρξης, αλλά ένα αριστερό κλικ στην επιφάνεια. Η ομοιότητα με τα Windows είναι μόνο επιφανειακή, αλλά μπορούμε να την προσαρμόσουμε όπως θέλουμε. Αλλά αυτό έχει κάποια πλεονεκτήματα: για παράδειγμα, σας επιτρέπει να αλλάξετε το μέγεθος του εγκαταστάτη Ubiquity του Ubuntu, ο οποίος κανονικά έχει σταθερό μέγεθος παραθύρου, ένα από τα λιγότερο συμπαθητικά χαρακτηριστικά του.

Γιατί Bodhi;

Παλιότερα, το Enlightenment φημιζόταν για τις "ομορφιές" του. Υποστήριζε περισσότερα ειδικά εφέ από τους άλλους "ακατέργαστους" διαχειριστές παραθύρων της δεκαετίας του 1990. Έκτοτε, το Linux απέκτησε το 3D compositing, με περιστρεφόμενους κύβους επιφάνειας εργασίας κ.α. Στη συνέχεια, όλα αυτά εξαφανίστηκαν ξανά: το KDE 5 υιοθέτησε τη μοντέρνα επίπεδη εμφάνιση, και πιο πρόσφατα το GNOME προσπαθεί να απαγορεύσει εντελώς τα θέματα... Ναι, ο κόσμος του Linux είναι σήμερα ένα σχεδόν βαρετό μέρος, και έτσι η πράσινη επιφάνεια εργασίας του Bodhi φαίνεται ευχάριστα ρετρό και θετικά πολύχρωμη σε έναν όλο και πιο μονότονο γκρίζο κόσμο.

Κοντολογίς, το Bodhi Linux 7 είναι διασκεδαστικό. Σε έναν κόσμο εταιρικών διανομών που διαθέτουν σύνδεση στο δίκτυο, έλεγχο ταυτότητας Active Directory και συγχρονισμό στο cloud, το Bodhi προσφέρει φωτεινά χρώματα και κινούμενα σχέδια. Το μόνο παράπονο είναι ότι, δεδομένου ότι το Enlightenment έχει εξελιχθεί την τελευταία δεκαετία, πιθανώς να έχει έρθει η ώρα και για τους προγραμματιστές του Bodhi να επιστρέψουν σε αυτό, βάζοντας καμιά νεότερη έκδοση της επιφάνειας εργασίας...