IPv6: Ένας θαυμαστός νέος κόσμος!

Για όσους το αρκτικόλεξο IPv6 δεν λέει τίποτα, αυτό το άρθρο θα κάνει μια πρώτη εισαγωγή ώστε σε λίγους μήνες που το IPv6 θα μπει για τα καλά στην ζωή μας να ξέρουν τι έχουν να συναντήσουν. Ο θαυμαστός αυτός νέος κόσμος έχει πολλές ιδιαιτερότητες, καταργεί πράγματα που μέχρι τώρα τα θεωρούσαμε δεδομένα και φέρνει αρκετά καινούργια.

Του Γιώργου Καργιωτάκη

Ιστορικά

Θα πρέπει πρώτα όμως να δούμε λίγο ιστορία. Το 1981 γεννήθηκε το IPv4 (Internet Protocol, RFC791), ήταν η τέταρτη έκδοση του πρωτοκόλλου IP και η μόνη που κατάφερε να διαδοθεί ευρέως. Στο σχεδιασμό του καθορίστηκε το μέγεθός του στα 32bits, γεγονός που περιορίζει τις διαθέσιμες τιμές σε 4.294.967.296 (2^32). Ανάμεσά τους υπάρχουν κάποιες δεσμευμένες διευθύνσεις για private δίκτυα (~18.000.000) και κάποιες άλλες για τις multicast διευθύνσεις (~270.000.000) με αποτέλεσμα να περιορίζονται αρκετά οι διαθέσιμες τιμές. Ο τρόπος που παλιότερα γινόταν η διανομή διευθύνσεων ονομάζεται classful και το μικρότερο εύρος διευθύνσεων που θα μπορούσε να πάρει κάποιος ήταν 256 IP! Το 1993 έγινε αντιληπτό πως με τον τρόπο που μοίραζαν μέχρι τότε τις διευθύνσεις θα τελείωναν πάρα πολύ γρήγορα οπότε δημιουργήθηκε το CIDR (Classless Inter-Domain Routing, RFC1518,1519,4632) το οποίο έφερε τον όρο του "subnet mask" και πλέον το μικρότερο δυνατό εύρος διευθύνσεων που ορίζεται είναι αυτό της 1 IP (/32). Και αυτό όμως το σύστημα δεν είναι τέλειο, ένα δίκτυο με subnet mask /24 που αποτελείται από 256 IPs, αν το σπάσει σε 4 x /26 δίκτυα τότε χάνονται 8 IPs, 2 για κάθε subnet, το network address και το broadcast. Με την ανάπτυξη και την διάδοση του Internet όμως είναι επιτακτική η ανάγκη για όλο και περισσότερες διευθύνσεις καθημερινά, με αποτέλεσμα στα μέσα του '90 να γίνει εμφανές πως το IPv4 ξεμένει από διευθύνσεις με απειλητικούς ρυθμούς για την πορεία του Internet.

Ως μια προσωρινή λύση στον γρήγορο ρυθμό εξάντλησης των IPv4 διευθύνσεων εμφανίστηκε το 1996 το NAT (Network Address Translation, RFC1918) μέσω του οποίου πίσω από μία πραγματική διεύθυνση μπορεί να υπάρχουν δίκτυα με private διευθύνσεις και να γίνεται κάποιου είδους μετάφραση/αλλαγή των επικεφαλίδων των πακέτων όταν περνούν προς/από τους NAT gateways. Δυστυχώς το NAT έχει προβλήματα scalability/απόδοσης αλλά και σπάει το end-to-end connectivity το οποίο είναι πολύ βασικό στοιχείο για την ελευθερία της επικοινωνίας στο Internet. To NAT είναι πλέον ο πιο συνηθισμένος τρόπος διασύνδεσης στις σπιτικές μας συνδέσεις. O router του σπιτιού μας, που ονομάζεται CPE (Customer-premises equipment), έχει μία πραγματική IP(v4) και από πίσω στο LAN υπάρχουν private διευθύνσεις οι οποίες μέσω NAT καταφέρνουν να συνδεθούν και να επικοινωνήσουν με άλλα μηχανήματα στο Internet. Παρόλο, όμως, που το NAT εφαρμόζεται σχεδόν παντού ο ρυθμός εξάντλησης των IPv4 διευθύνσεων συνεχίζει να γίνεται όλο και υψηλότερος μιας που η ευρυζωνικότητα εξαπλώνεται σε όλο και περισσότερες (κυρίως μη-δυτικές) χώρες και αυτή τη στιγμή (Δεκέμβριος 2010) είναι διαθέσιμες λιγότερες από 110.000.000 IPv4 διευθύνσεις. Ο ρυθμός αυτός, όπως φαίνεται στην εικόνα 1, οδηγεί στην πλήρη εξάντληση των διαθέσιμων διευθύνσεων το πολύ στο 2ο τρίμηνο του 2011!

Κάποιοι θα έλεγαν πως η λύση στην εξάντληση των διευθύνσεων του IPv4 θα ήταν να κάνουν οι ISP μας ένα πρώτο NAT (Carrier-Grade NAT) με κάποια από τις private διευθύνσεις και έπειτα το CPE μας να κάνει ένα 2ο NAT με μία διαφορετική private διεύθυνση και όλα θα συνεχίσουν να δουλεύουν μια χαρά. Δυστυχώς όμως το μοντέλο αυτό απλά διπλασιάζει τα προβλήματα και απομακρύνει τον χρήστη από την πραγματική του διεύθυνση με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να προσφέρει ο ίδιος υπηρεσίες προς το Internet μέσω της σύνδεσής του. Θα χρειαζόταν αίτημα στον ISP για να γίνει ένα απλό port-forward! Επίσης τίθενται θέματα network-neutrality και ισότητας των ανθρώπων που θέλουν πρόσβαση στο Internet μιας που οι πλούσιοι θα μπορούν να αγοράζουν πραγματικές IPs ενώ οι φτωχότεροι θα μένουν με τo Carrier-Grade ΝΑΤ.

Ο νέος κόσμος και οι αλλαγές που αυτός φέρνει

Ευτυχώς, κάποιοι είχαν προβλέψει πως θα φτάναμε στην παρούσα κατάσταση ακόμα και με το CIDR και το NAT, οπότε από τις αρχές της δεκαετίας του '90 ξεκίνησε μια προσπάθεια να φτιαχτεί ένα νέο πρωτόκολλο που θα ξεπερνούσε τα προβλήματα διευθυνσιοδότησης και όχι μόνο του IPv4. Το 1992 παρουσιάστηκε το IPng, τo 1995 παρουσιάστηκε η πρώτη έκδοση του IPv6 (RFC1883) και το Δεκέμβριο του 1998 έγινε επίσημο (RFC2460). Φυσικά, το εύρος διευθύνσεων αποφασίστηκε να είναι αρκετά μεγαλύτερο του IPv4: από τα 32bit δεν πήγαμε στα 48, ούτε στα 64, πήγαμε κατευθείαν στα 128bit! Έτσι οι διαθέσιμες διευθύνσεις είναι 2^128 ή 3.4 * 10^38 ή 340.282.366.920.938.463.463.374.607.431.768.211.456! Ενώ μια IPv4 διεύθυνση αποτελείται από 4 ομάδες των 8bit (2^8=256) αποτελούμενο από δεκαδικούς αριθμούς που χωρίζονται με τελεία (.), μία IPv6 διεύθυνση αποτελείται από 8 ομάδες των 16bit (2^16=65536) που γράφονται με δεκαεξαδικούς αριθμούς και χωρίζονται με άνω κάτω τελεία (:). Έτσι μία IPv4 διεύθυνση μπορεί να είναι η 167.112.22.8 ενώ μία IPv6 η 2001:3f2:55:1a3b:1200:af10:210:98. Υπάρχουν 2 κανόνες συντόμευσης των διευθύνσεων α) μηδενικά που προηγούνται σε μια ομάδα μπορούν να απαλειφθούν και β) αν υπάρχουν συνεχόμενες ομάδες από μηδενικά σε μια IPv6 διεύθυνση τότε αυτά αντικαθίσταται από "::". Για παράδειγμα η 2001:abcd:cafe:0000:0000:0000:0000:5 μπορεί να γραφτεί ως 2001:abcd:cafe::5. Επίσης είναι πολύ διαφορετικές οι επικεφαλίδες των πακέτων στο IPv6 ώστε να ελαχιστοποιεί την κατεργασία τους από τους routers. Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, τα 2 πρωτόκολλα δεν είναι συμβατά μεταξύ τους και έτσι ένα μηχάνημα που έχει μόνο IPv4 διεύθυνση δεν μπορεί να μιλήσει με κάποιο άλλο που έχει μόνο IPv6 διεύθυνση. Αναγκαστικά λοιπόν θα πρέπει να υπάρξουν κάποιοι μηχανισμοί μετάβασης από το ένα πρωτόκολλο στο άλλο. Λόγω της πολυπλοκότητας και του μεγέθους των IPv6 διευθύνσεων είναι πάρα πολύ σημαντική η σωστή χρήση του DNS. Η αναγωγή ενός ονόματος σε μια IPv4 διεύθυνση γίνεται μέσω του "A record", ενώ στο IPv6 μέσω του AAAA (quad A) record. Για το reverse lookup, αντί του domain in-addr.arpa υπάρχει πλέον το ip6.arpa. Στον σχεδιασμό του IPv6 είχε εισαχθεί για πρώτη φορά η έννοια του IPsec, το οποίο στην πορεία ενσωματώθηκε και στο IPv4. Μεγάλη επίσης σημασία έχει δοθεί στο IP Mobility το οποίο περιγράφει ένα τρόπο κατά τον οποίο συσκευές μπορούν να μετακινούνται μεταξύ δικτύων κρατώντας όμως την IP τους.

Την εμφάνισή τους όμως κάνουν και νέοι τύποι διευθύνσεων καθώς και η έννοια του scope (πεδίο εφαρμογής) μιας διεύθυνσης. Ένας DHCP client στο IPv4 όταν δεν παίρνει απάντηση τότε κάνει ανάθεση μία IP στο εύρος 169.254.0.0/16. Με την ανάθεση αυτής της διεύθυνσης είναι δυνατόν να επικοινωνήσει κανείς με τα υπόλοιπα μηχανήματα ενός LAN. Η αντίστοιχη περιοχή στο IPv6 είναι η ff80::/10 και οι διευθύνσεις αυτές ονομάζονται link-local και δεν είναι routable προς το Internet. Κάθε interface στον IPv6 κόσμο παίρνει μία link-local διεύθυνση και μέσω αυτής μπορεί και επικοινωνεί με το υπόλοιπο τοπικό δίκτυο. H loopback διεύθυνση στο IPv4 είναι η 127.0.0.1 ενώ στο IPv6 η ::1. Η loopback διεύθυνση και η link-local έχουν scope "link-local". Η αντίστοιχη περιοχή των private διευθύνσεων του IPv4 στο IPv6 είναι η fc00::/7 και ονομάζονται ULA (Unique Local Addresses, RFC4193). Ο τεράστιος χώρος αυτός των διευθύνσεων δημιουργήθηκε με σκοπό οι private διευθύνσεις σε κάθε LAN να είναι μοναδικές παρόλο που δεν πρέπει να είναι routable στο Internet. Σε κάθε private LAN δηλαδή θα δημιουργείται μέσω ενός αλγορίθμου ένα ψευδο-τυχαίο subnet μέσα στο fc00::/7 το οποίο θα είναι σχεδόν μοναδικό για κάθε LAN στον κόσμο. Τέλος υπάρχουν οι "κανονικές" διευθύνσεις οι οποίες μαζί με τις ULA έχουν "global" scope.

Δεν τελειώνουν όμως εδώ οι διαφορές του IPv6 με το IPv4. Για αρχή, αλλάζει εντελώς ο τρόπος που αποκτούμε διευθύνσεις στο LAN μας με την εισαγωγή του SLAAC (StateLess Address AutoConfiguration) μέσω ICMPv6 μηνυμάτων πάνω από τις link-local διευθύνσεις. O συνηθισμένος τρόπος απόδοσης διευθύνσεων σε ένα LAN στην εποχή του IPv4 είναι το DHCP. Στο IPv6 αυτό αλλάζει και πλέον οι routers στέλνουν ένα multicast Router Advertisment (RA) με τα πρώτα 64bit (prefix) μιας διεύθυνσης και τα υπόλοιπα 64bit τα συμπληρώνει ο client που λαμβάνει τα RA. Για αρχή, ο client χρησιμοποιώντας μια παραλλαγή της mac διεύθυνσης της κάρτας δικτύου που λέγεται EUI64, δημιουργεί την link-local διεύθυνση του. Έπειτα κάνει ένα Duplicate Address Detection (DAD) για να διαπιστώσει αν την διεύθυνση που πήρε τη χρησιμοποιεί κάποιος άλλος στο LAN. Αν όλα είναι εντάξει, τότε στέλνει ένα Router Solicitation μήνυμά, λαμβάνει το prefix και σε συνδυασμό με το EUI64 δημιουργεί την global διεύθυνση. Ένας router μπορεί να στείλει πολλά prefixes και οι clients να δημιουργήσουν διευθύνσεις για κάθε ένα από αυτά τα prefixes.

Δυστυχώς, το SLAAC δεν προσφέρει το πλήθος των πληροφοριών που περιέχεται μέσα σε ένα μήνυμα DHCP, οπότε στην πορεία δημιουργήθηκε και το DHCPv6 το οποίο λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο με αυτόν του κλασσικού DHCP. Και για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο...μπερδεμένα, σε ένα οικιακό χρήστη το πιθανότερο είναι πως το CPE του θα πρέπει να τα υποστηρίζει και SLAAC και DHCPv6. Για παράδειγμα, μέχρι τώρα η τυπική διαδικασία για σύνδεσης ενός CPE στο Ιnternet είναι να κάνει το CPE ένα PPP connection με τον ISP, να πάρει μία IPv4 διεύθυνση στο PPP interface και έπειτα μέσω DHCP να μοιράσει private διευθύνσεις στο LAN κάνοντας NAT με την public IPv4 διεύθυνση του PPP interface του router. Το σενάριο διευθυνσιοδότησης στον κόσμο του IPv6 όμως είναι αρκετά διαφορετικό. O router μέσω PPP συνδέεται με τον ISP και το PPP interface παίρνει μια link-local IPv6 διεύθυνση. Επειτα, υπάρχει δυνατότητα πάνω από το link-local interface να γίνει λήψη των RA του ISP και ώστε να αποκτήσει και global IPv6 διεύθυνση στο PPP. Στην συνέχεια ξεκινάει η διαδικασία του "prefix-delegation" από το DHCPv6 client του CPE που παίρνει από τον DHCPv6 server του ISP ένα prefix (συνήθως /64 ή /56), μαζί με άλλες πληροφορίες όπως DNS, NTP, SIP,κτλ servers. Στη συνέχεια, το CPE αναμεταδίδει το prefix αυτό ως RA στο LAN και οι clients/PC συνθέτουν την IPv6 διεύθυνσή τους παίρνοντας ως πρώτα 64bits το prefix και τα άλλα 64bits από το EUI64 τους. Έχοντας οι clients πλέον global IPv6 διεύθυνση μπορούν να βγουν στο IPv6 Internet. Στον IPv4 κόσμο μέχρι τώρα μέσω του PPP γινόταν ανάθεση μίας μοναδικής IP σε κάθε CPE, στον κόσμο του IPv6 όμως ένα /64 αντιστοιχεί σε 2^64 = 18.446.744.073.709.552.000 διαθέσιμες IPs! Αριθμός ολόκληρου του IPv4 Internet στο τετράγωνο για τον κάθε user ξεχωριστά!

Μετάβαση στον νέο κόσμο

Δυστυχώς το θέμα της μετάβασης από τον κόσμο του IPv4 στο IPv6 θυμίζει το πρόβλημα της κότας και του αβγού. Οι ISPs λένε ότι δεν υπάρχουν αρκετά services στο Internet που να προσφέρουν υπηρεσίες σε IPv6 ώστε να επενδύσουν και να ξεκινήσουν να προσφέρουν IPv6 στους χρήστες τους. Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες των υπηρεσιών λένε πως δεν υπάρχουν αρκετοί χρήστες IPv6 ώστε να κάνουν αυτοί την μετάβαση των υπηρεσιών τους σε IPv6. Η αλήθεια είναι φυσικά κάπου στην μέση, και πλέον όλοι έχουν αργήσει τόσο πολύ να ξεκινήσουν την μετάβαση που βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο λόγω της έλλειψης IPv4 διευθύνσεων. Φυσικά ο ερχομός του IPv6 δεν σημαίνει πως θα εξαφανιστεί το IPv4 μέσα σε μία νύχτα. Οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις μιλούν για 2-3 χρόνια μετάβασης ενώ οι πιο απαισιόδοξες ακόμα και για 10-15 χρόνια μέχρι να εξαλειφθεί εντελώς το περιεχόμενο που θα παρέχεται πάνω από IPv4.

Το λειτουργικό που είναι πιο έτοιμο να υποδεχτεί τον νέο αυτό κόσμο δεν είναι άλλο παρά το αγαπημένο μας Linux. Είναι το μοναδικό λειτουργικό αυτή τη στιγμή που μπορεί να υποστηρίξει σε kernel και user-space SLAAC μαζί με RDNSS (Recursive DNS Server) extensions καθώς και DHCPv6 εγγενώς. Ο πιο απλός τρόπος να ξεκινήσει κανείς να ασχολείται με τον κόσμο του IPv6 είναι, σε ένα μηχάνημα που ήδη έχει κάποια ή κάποιες IPv4 διευθύνσεις, να φορτώσει το IPv6 module (οι περισσότερες διανομές το κάνουν ήδη αυτόματα) και να προσθέσει κάποια global IPv6 διεύθυνση εκτός της link-local. Η κατάσταση στην οποία ένα μηχάνημα χρησιμοποιεί και IPv4 και IPv6 διευθύνσεις ονομάζεται Dual-Stack. Όταν ο κόσμος αποκτήσει native IPv6 συνδέσεις προς το Internet οι περισσότεροι (αν όχι όλοι) οι υπολογιστές μας θα χρησιμοποιούν για κάποια χρόνια το dual stack ώστε να έχουν πρόσβαση και στον IPv4 κόσμο αλλά και στον IPv6 ταυτόχρονα. Μια υβριδική κατάσταση Dual-Stack, την οποία υποστηρίζουν κάποια σύγχρονα λειτουργικά, είναι αυτή στην οποία χρησιμοποιούνται οι λεγόμενες IPv4-mapped IPv6 διευθύνσεις, στις οποίες τα πρώτα 80bit είναι μηδενικά, τα επόμενα 16bit είναι 1 ενώ τα υπόλοιπα 32bit αποτελούνται από την IPv4 διεύθυνση. Ένα παράδειγμα είναι μια διεύθυνση της μορφής ::ffff:123.56.12.90.

Ένας δεύτερος τρόπος σύνδεσης είναι να χρησιμοποιηθεί κάποιος από τους διαθέσιμους μηχανισμούς tunneling. Μέσω αυτών των μηχανισμών μπορεί κανείς να ενθυλακώσει IPv6 πακέτα μέσα σε IPv4 μέχρι αυτά να φτάσουν σε ένα gateway το οποίο μιλάει και τα 2 πρωτόκολλα, και το οποίο αφαιρεί την ενθυλάκωση ώστε το IPv6 πακέτο να προχωρήσει στον προορισμό του. Αντίστοιχη διαδρομή θα ακολουθήσει το πακέτο και στην επιστροφή του στο αρχικό μηχάνημα. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί μηχανισμοί για tunneling που χωρίζονται κυρίως σε 2 υποκατηγορίες: σε αυτά που τα άκρα τους ορίζονται αυτοματοποιημένα και σε αυτά που χρειάζονται ρύθμιση από τον χρήστη. Ο πιο διαδεδομένος μηχανισμός αυτοματοποιημένου tunneling είναι το 6to4. Για τα 6tο4 tunnels υπάρχει ένα δεσμευμένο εύρος διευθύνσεων, το 2002::/16 και μία anycast IPv4 διεύθυνση, η 192.88.99.1. Όταν κάποιο μηχάνημα έχοντας μια IPv4 διεύθυνση θέλει να συνδεθεί μεσω 6to4 στο IPv6, τότε δημιουργεί ένα tunnel με το 192.88.99.1 και ταυτόχρονα παίρνει μια IPv6 διεύθυνση που τα πρώτα του 16bit είναι το 2002, τα επόμενα 32bit είναι η IPv4 διεύθυνσή του μετασχηματισμένη σε δεκαεξαδικό, προστίθενται 16bit για subnet και ακολουθούν τα 64bit για το host. Για την διεύθυνση 195.200.35.4 η αντίστοιχη 6to4 είναι η: 2002:C3C8:2304::/48. H μετεξέλιξη του 6tο4 ονομάζεται 6rd (Rapid Deployment) και έχει σχεδιαστεί ώστε οι ISPs να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των πελατών που συνδέονται στους 6to4 relay gateways. H διαφορά τους είναι πως το IPv4 άκρο δεν χρειάζεται να είναι το anycast 192.88.99.1 αλλά ορίζεται από τον κάθε ISP και επίσης το IPv6 subnet το ορίζει ο κάθε ISP από αυτό που του έχει ανατεθεί. Από εκεί και πέρα υπάρχουν διάφοροι μη αυτόματοι μηχανισμοί tunneling που παρέχονται από υπηρεσίες στο Internet όπως το sixxs.org,το he.net, το gogo6.com, κτλ . Στις περιπτώσεις αυτές κάποιος χρειάζεται να κάνει register ένα account, να του αποδοθεί ένα IPv6 prefix και έπειτα ξεκινάει είτε κάποιον dedicated client, είτε δίνει εντολές μέσω γραμμής εντολών και δημιουργείται ένα tunnel προς κάποιους 6-tο-4 relays ώστε έχει πρόσβαση στον IPv6 κόσμο.

Σύνδεση στον IPv6 κόσμο

Ο πιο εύκολος τρόπος σύνδεσης στο IPv6 για κάποιον που δεν έχει native IPv6 πρόσβαση, αλλά διαθέτει μία δημόσια IPv4 διεύθυνση στο μηχάνημά του είναι να χρησιμοποιήσει το 6το4. Στην περίπτωση που υπάρχει NAT τότε πρέπει είτε να γίνει προώθηση του protocol 41 (ipv6) προς το μηχάνημα που θα ξεκινήσει το tunnel είτε να χρησιμοποιηθεί κάποιος ειδικός client, πχ AICCU για το sixxs.net. (Για να αποκτήσει κάποιο LAN μηχάνημα μια δημόσια IPv4 διεύθυνση θα πρέπει να είναι αυτό το οποίο θα κάνει την PPP σύνδεση. Η διαδικασία είναι αρκετά απλή αρκεί το CPE να υποστηρίζει bridge mode-RFC1483). Για να δημιουργηθεί ένα 6to4 tunnel σε μηχάνημα με δημόσια IPv4 (έστω 56.123.123.21) χρειάζεται πρώτα να μετατραπεί η v4 διεύθυνση σε hex και να προστεθεί μετά από το prefix 2002:

# printf "2002:%02x%02x:%02x%02x::1\n" 'echo 56.123.123.21 | tr . ' ''
2002:387b:7b15::1

Έπειτα πρέπει να δημιουργηθεί το tunnel (θα πρέπει να υπάρχει εγκατεστημένο το πακέτο iproute):

# ip tunnel add tun6to4 mode sit remote any local 56.123.123.21
# ip link set dev tun6to4 mtu 1472 up

Να αποδοθεί η 6το4 διεύθυνση

# ip -6 addr add 2002:387b:7b15::1/16 dev tun6to4

Και τέλος να μπουν κανόνες για routing

# ip -6 route add ::/0 via ::192.88.99.1 dev tun6to4 metric 10
# ip -f inet6 addr

Αν όλα λειτούργησαν σωστά:

# ping6 www.ntua.gr
PING www.ntua.gr(achilles.noc.ntua.gr) 56 data bytes
64 bytes from achilles.noc.ntua.gr: icmp_seq=1 ttl=61 time=84.5 ms
64 bytes from achilles.noc.ntua.gr: icmp_seq=2 ttl=61 time=84.9 ms

Μέσω ενός browser μπορεί κανείς πλέον να επισκεφτεί IPv6 διευθύνσεις, πχ http://ipv6.google.com. Αν κάποιος επιθυμεί να έχει πρόσβαση μέσω IP σε μια IPv6 υπηρεσία τότε πρέπει να κλείσει την IP στο url μέσα σε "[ ]". Για παράδειγμα: http://[2001:648:2000:de::210]. Αυτό χρειάζεται για να ξεχωρίζει η IPv6 διεύθυνση από την πόρτα πρόσβασης η οποία πάλι δηλώνεται με ":" μετά το κλείσιμο της αγκύλης.

Το επόμενο βήμα είναι να λειτουργήσει κάποιος ως IPv6 gateway για τα υπόλοιπα μηχανήματα του LAN του και να μπορεί να τους μοιράζει IPs μέσω RA. Αυτό μπορεί να γίνει εγκαθιστώντας το πακέτο radvd και ενεργοποιώντας το forwarding για IPv6.

# echo net.ipv6.conf.all.forwarding = 1 >> /etc/sysctl.conf

# sysctl -p

Για το παραπάνω παράδειγμα με την PPP σύνδεση (ppp0) και το LAN πίσω από την eth1, ένα τυπικό config file για radvd θα ήταν:

interface eth1 {
 MinRtrAdvInterval 3; 
 MaxRtrAdvInterval 10;
 AdvSendAdvert on;
 prefix 0:0:0:1::/64 {
  AdvOnLink on;
  AdvAutonomous on;
  AdvValidLifetime 86400;
  AdvPreferredLifetime 86400;
  Base6to4Interface ppp0;
  AdvRouterAddr on;
 };
};

Για σύνδεση πίσω από NAT, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, είναι προτιμότερη η χρήση ενός client. Για σύνδεση στο sixxs.net χρειάζεται απλά ένα account, η εγκατάσταση του πακέτου aiccu και ένα config όπως το παρακάτω:

username demo-user-gr

password demo-pass-gr
ipv6_interface sixxs
protocol tic
server tic.sixxs.net
#tunnel_id TXXXXX
verbose false
daemonize true
automatic true
requiretls false
makebeats true
behindnat true

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως στον κόσμο του IPv6 το κάθε μηχάνημα έχει μία ή παραπάνω δημόσιες IPs άρα ακόμα και τα μηχανήματα στο "LAN" είναι προσβάσιμα από τον έξω κόσμο. Για να αποφύγουμε δυσάρεστες εκπλήξεις, καλό είναι να εφαρμόσουμε κάποιους κανόνες firewalling σε κάθε μηχάνημα μέσω της IPv6 έκδοσης των iptables που ονομάζονται ip6tables. Προσοχή μόνο στα ICMPv6 μηνύματά τα οποία είναι πάρα πολύ σημαντικά για την λειτουργία του IPv6 και δεν θα πρέπει να κόβονται, ή τουλάχιστον να κόβονται συγκεκριμένα μηνύματα πάρα πολύ προσεκτικά, αλλιώς ενδέχεται να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Από εκεί και πέρα, ο κόσμος του IPv6 είναι ανοιχτός για εξερεύνηση!

Προς το μέλλον

Κάθε μέρα όλο και περισσότερα services αρχίζουν και υποστηρίζουν IPv6 και ήδη οι μεγάλοι πάροχοι πληροφοριών όπως το Google (http://ipv6.google.com) και το Facebook (http://www.v6.facebook.com) είναι αρκετά έτοιμοι. Αν και στο εξωτερικό υπάρχουν αρκετοί πάροχοι που ήδη προσφέρουν στους πελάτες τους native IPv6 συνδέσεις για χρόνια, στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάτι επίσημο ακόμα. Όμως κάποιοι Έλληνες πάροχοι βρίσκονται σε στάδιο προετοιμασίας και δοκιμών και δεν αποκλείεται μέσα στους επόμενους (λίγους) μήνες να αρχίσει κάποιο πιλοτικό πρόγραμμα για όσους έχουν τερματικό εξοπλισμό που υποστηρίζει IPv6. Πιλοτική υλοποίηση έχει γίνει επίσης και στα πλαίσια του φοιτητικού DSL (Δίοδος). Η μετάβαση στον κόσμο του IPv6 είναι αναπόφευκτη, όσο νωρίτερα αρχίσει η χρήση του, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η εξοικείωση και τόσο πιο έτοιμος μπορεί να αισθάνεται κάποιος για την μέρα του IPv4 Apocalypse που πλησιάζει! 
 
Πρώτη δημοσίευση: Linux Inside, τεύχος 1