Του
Δημοσθένη Κόπτση <[email protected]>
Ο
Δημοσθένης ασχολείται με το προγραμματισμό
και το ελεύθερο λογισμικό
Linux
Inside: Καλησπέρα
σας, μιλάμε με τον Σταύρο Καλαπόθα και
τον Στάθη Χατζηκυριακίδη, είναι τα
παιδιά του TheHackerspace στην Θεσσαλονίκη
και θα μιλήσουμε για το open hardware και το
Arduino
LI:
Πείτε
μας λίγα λόγια για το Arduino, πρώτα απ' όλα
τι είναι το Arduino;
Σταύρος:
Το Arduino είναι μια ανοιχτή ηλεκτρονική
πλατφόρμα υλικού με βάση τον μικροελεγκτή
Atmel AVR με την οποία μπορείς να φτιάξεις
ηλεκτρονικές κατασκευές και να τις
προγραμματίσεις.
LI:
Ποιος
δημιούργησε το Arduino και γιατί να κάνει
κάτι ως open hardware;
Σταύρος:
Το Arduino δημιουργήθηκε στο Τορίνο στην
Ιταλία από το πανεπιστήμιο Ivrea το 2005 από
μια πτυχιακή ενός φοιτητή. Το συγκεκριμένο
τμήμα του πανεπιστημίου κινδύνευε να
κλείσει λόγω οικονομικών δυσκολιών και
έτσι αποφάσισαν να ανοίξουν την κατασκευή
αυτή για να έχουν μια φτηνή λύση για την
εκπαίδευση των σπουδαστών. Έτσι προέκυψε
μια ηλεκτρονική πλατφόρμα open hardware και
open software που σημείωσε τεράστια επιτυχία.
Στάθης:
Την εποχή εκείνη πριν το Arduino υπήρχαν
διάφορες πλατφόρμες που χρησιμοποιούσε
το πανεπιστήμιο (και όχι μόνο) αλλά ήταν
ακριβές και δύσχρηστες. Έτσι, όταν έγινε
το Arduino επειδή ήταν αρκετά φθηνό και
εύχρηστο λόγο της μεγάλης του υποστήριξης
από την κοινότητα οι φοιτητές το
προτίμησαν.
LI:
Υπάρχουν
πολλά Arduino;
Σταύρος:
Φυσικά. Αυτό σημαίνει άλλωστε και open
hardware. Υπάρχουν διάφοροι κατασκευαστές
που πήραν το πρώτο βασικό Arduino και
πρόσθεσαν το δικό τους σχέδιο πάνω του
και κάνανε κάποια βελτίωση. Γενικά
υπάρχουν αρκετές εκδόσεις όπως: Diecimila,
Freeduino, Netduino,
Duemilanove, Uno, Leonardo, Mega, Fio, Nano, LilyPad, κ.α.
LI:
Και όλα τα παράγωγα είναι επίσης open
hardware;
Σταύρος:
Ακριβώς.
LI:
Με
τι άδεια παρέχεται το open hardware;
Σταύρος:
Υπάρχει η άδεια Open Hardware που τώρα βρίσκεται
στην έκδοση 1.0 και παρουσιάσθηκε στο
open source hardware summit που έγινε στην Νέα Υόρκη
τον Σεπτέμβριο.
LI:
Υπάρχει μετάφραση αυτής της άδειας στα
Ελληνικά;
Σταύρος:
Ναι έκανα μια μετάφραση εγώ και είναι
διαθέσιμη στην σελίδα:
http://freedomdefined.org/OSHW/translations/el
LI:
Ποια
η σχέση της άδειας Open Hardware και GPL;
Σταύρος:
Το open source hardware είναι νεότερο του open
source software και η άδεια του βασίστηκε στο
GPL. Δηλαδή πήραν κομμάτια από την GPL και
τα προσάρμοσαν για το hardware, π.χ. εκεί που
λέει software εδώ έχουμε hardware και εκεί που
αναφέρει κώδικας εδώ έχουμε σχέδιο,
κ.τλ.
Στάθης:
Οι 4 βασικές ελευθερίες που παρέχει η
GPL είναι οι εξής: η ελευθερία να
χρησιμοποιήσεις για οποιοδήποτε λόγο
θέλεις το software - εδώ έχουμε αντίστοιχα
μια ηλεκτρονική κατασκευή που μπορείς
να την χρησιμοποιήσεις ελεύθερα για
οποιοδήποτε λόγο, η ελευθερία του να
έχω πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα για
τροποποιήσεις - εδώ έχουμε αντίστοιχα
πρόσβαση στα ηλεκτρονικά σχέδια όπου
είναι ελεύθερα για τροποποίηση, η
ελευθερία να αναδιανέμω αντίγραφα του
συστήματος και η ελευθερία να διανέμω
δικά μου παράγωγα του συστήματος μετά
από αλλαγές όπως γίνεται και στο software
για να ωφεληθεί η κοινότητα. Σαφώς πάντα,
θα πρέπει να αναφέρεται ο αρχικός
κατασκευαστής.
LI:
Πέρα
από το βασικό Arduino υπάρχουν πρόσθετα
accessories;
Στάθης:
Υπάρχουν αρκετά εξαρτήματα σχεδόν για
όλα τα μετρήσιμα μεγέθη και όχι μόνο
που γνωρίζουμε από την Φυσική όπως
πίεση, θερμοκρασία, βαρύτητα και γενικά
θα βρούμε και αισθητήρες για κάθε τι
αλλά και άλλα εξαρτήματα όπως
σερβομοτοράκια, buzzers, κ.λπ. Το Arduino από
μόνο του παρέχεται σαν μια σκέτη πλακέτα.
Αλλά υπάρχουν και starter kits όπου μέσα σε
αυτά υπάρχουν πολλά ηλεκτρονικά
εξαρτήματα όπως αισθητήρες, αντιστάσεις,
πυκνωτές, πηνία κ.τλ και ένα βιβλιαράκι
οδηγιών με ασκήσεις που καλύπτει κάθε
είδος κατασκευής και χρήσης όλων των
βασικών εξαρτημάτων.
LI:
Κάποιος
για να αρχίσει με Arduino πρέπει να είναι
ηλεκτρονικός;
Σταύρος:
Όχι, δεν χρειάζεται να είναι ούτε
προγραμματιστής.
Στάθης:
Για να κατασκευάσει κάποιος κάτι από
ένα starter kit δεν χρειάζεται να έχει γνώσεις
ούτε ηλεκτρονικής, ούτε προγραμματισμού.
Του τα παρέχει όλα το starter kit. Αν όμως
θέλει να κάνει μία δική του εφαρμογή
από το μηδέν τότε ίσως δυσκολέψει λίγο
η διαδικασία. Όπως για να συναρμολογήσεις
έναν υπολογιστή δεν χρειάζεται να ξέρεις
πως αυτός εσωτερικά λειτουργεί έτσι
και με το Arduino η διαδικασία στην αρχή
είναι κάπως παρόμοια. Το Arduino σε βοηθάει
να κάνεις την αρχή με τα ηλεκτρονικά
και με τον προγραμματισμό. Στην συνέχεια,
μέρα με την μέρα εξελίσσεσαι...
LI:
Τι κόστος έχει ένα starter kit;
Στάθης:
Αυτή τη περίοδο θα βρούμε starter kits όπου
οι τιμές τους κυμαίνονται από 60 έως 70
ευρώ.
LI:
Πέρα
από το starter kit τι εργαλεία και εξαρτήματα
χρειάζεται κάποιος για να ασχοληθεί με
το Arduino για hobby; Θα πρέπει να κάνει μια
μικρή επένδυση;
Στάθης:
Αν πάρει κάποιος μόνο το Arduino σίγουρα
θα χρειαστεί και κάποια εξαρτήματα για
να αρχίσει να αναπτύσσει κατασκευές.
Διότι το Arduino από μόνο του είναι σαν ένας
μικρός Η/Υ και χρειάζεται εξαρτήματα
εισόδου - εξόδου. Χωρίς ένα starter kit κάποιος
θα χρειαζόταν ένα ράστερ, διακόπτες,
leds, μοτοράκια, αντιστάσεις, αισθητήρες,
πολύμετρο, κ.τ.λ.
LI:
Τις κατασκευές που φτιάχνει κάποιος
τις κάνει σε ένα ραστερ και τις χαλάει
μετά ή μπορεί να τις κάνει και σε πλακέτα
με ένα κολλητήρι;
Στάθης:
Το Arduino συνήθως το χρησιμοποιούμε για
να φτιάχνουμε πρωτότυπα (prototypes) ηλεκτρονικά
κυκλώματα σε κάποιο ράστερ.
Σταύρος:
Το κάνεις πρώτα σε ένα ράστερ δοκιμαστικά
και αν θέλεις μετά μπορείς να το κάνεις
μόνιμη κατασκευή σε ένα PCB.
LI:
Αφού
κάποιος υλοποιήσει το hardware πώς μετά το
προγραμματίζει;
Στάθης:
Υπάρχει το Arduino IDE, το περιβάλλον ανάπτυξης
δηλαδή μέσω του οποίου κατά βάση
προγραμματίζεται ένα Arduino. Το Arduino IDE
μπορεί να εγκατασταθεί σε κάποιον Η/Υ
και στην συνέχεια με μια απλή USB σύνδεση
μεταξύ του Η/Υ και του Arduino μπορεί εύκολα
να γίνει ο προγραμματισμός του Arduino.
LI:
Από
που κάποιος μπορεί να προμηθευτεί ένα
Arduino και accessories; Υπάρχουν Ελληνικά e-shops
για κάτι τέτοιο ή αναγκαστικά καταφεύγουμε
μόνο στο εξωτερικό; Δηλαδή η Ελληνική
αγορά έχει υπόψιν της το όλο θέμα;
Στάθης:
Η Ελληνική αγορά ακόμα δεν προσεγγίζει
ούτε στο 10% του hardware που υπάρχει διαθέσιμο
παγκοσμίως. Σίγουρα δεν θα έχει κάποιος
την υποστήριξη που θα έχει από τα e-shops
του εξωτερικού.
Σταύρος:
Εδώ στην Ελλάδα δεν κατασκευάζεται
κάποιο Arduino ή accessories και τα Ελληνικά
e-shops είναι απλά μεταπωλητές του εξωτερικού.
Οι περισσότεροι από εμάς εδώ στο
TheHackerspace αγοράζουμε από το εξωτερικό.
Στάθης:
Ωστόσο, πλατφόρμα Arduino ή και starter kit
μπορείς να βρεις και σε Ελληνικά e-shops.
Αλλά, συγκεκριμένα εξαρτήματα και
αισθητήρες για εξεζητημένες εφαρμογές
δύσκολα να βρεις εδώ στην Ελλάδα.
Σταύρος:
Θα έλεγα γενικότερα, την ποικιλία και
την γκάμα όλων αυτών των shields και
accessories.
LI:
Μπορεί
κάποιος να πουλήσει την κατασκευή του
ή είναι αποκλειστικά για hobby;
Στάθης:
Φυσικά, μπορεί να το πουλήσει. Όπως
μπορείς να πουλήσεις το free software έτσι
μπορείς να πουλήσεις και το open hardware. Το
free software ή το open hardware δεν σημαίνει πως θα
πρέπει καταναγκαστικά να είναι δωρεάν,
άλλωστε το free και το open αναφέρονται στην
ελευθερία και όχι στο κόστος.
LI:
Πες
μας μερικές ωραίες ιδέες υλοποίησης
συσκευών με Arduino τις οποίες στο
TheHackerspace σκέφτεστε να κάνετε...
Στάθης:
Οτιδήποτε η κοινότητα επιθυμεί και
θέλει να αναπτύξουμε μπορούμε να το
ξεκινήσουμε. Εμείς εδώ έχουμε σαν στόχο
να αναπτύξουμε μερικά παιχνίδια με
Arduino. Αρχικά, σκεφτόμαστε το παιχνίδι
του TheHackerspace όπου ο κάθε ένας θα μπορεί
να έρχεται εδώ στον χώρο αυτό και να το
χρησιμοποιεί με τους φίλους του. Θα
είναι ένα απλό και “εθιστικό” πολυχρηστικό
παιχνίδι ενίσχυσης αντανακλαστικών.
Ένα άλλο πιο εντυπωσιακό παιχνίδι είναι
να κατασκευάσουμε ένα 2D ή 3D παιχνίδι
και να συνδέσουμε κάποιους αισθητήρες
και accelerometers σε ένα Arduino και με την σύνδεση
σε ένα Η/Υ να ελέγχουμε το παιχνίδι από
απόσταση ασύρματα ή ενσύρματα και να
έχουμε αυτό που λέμε physical computing και
real-time interactive games.
Σταύρος:
Το High altitude balloon είναι μια ωραία ιδέα αλλά
μας προλάβανε. Το έχει υλοποιήσει ήδη
κάποιο άλλος. Είχαμε ένα project στο μυαλό
μας να κατασκευάσουμε ένα μπαλόνι
μεγάλου υψομέτρου και να το αφήσουμε
ελεύθερο. Είναι ένα μπαλόνι με ήλιο, μια
φωτογραφική και GPS και καθώς ανεβαίνει
στην ατμόσφαιρα παίρνει φωτογραφίες
από την στρατόσφαιρα της Γης και
καταγράφει την καμπυλότητα της. Στην
συνέχεια σκάει το μπαλόνι λόγω της
πίεσης και πάμε και το περισυλλέγουμε.
Αλλά αυτό το project έχει υλοποιηθεί από
τον Κώστα Ταματέα και από όσα μας είπε
ο ίδιος δεν είχε καμία σχέση με τα
ηλεκτρονικά και ότι το έκανε με την
βοήθεια της κοινότητας στο εξωτερικό
που υπάρχει για τα High Altitude Balloons. Έμαθε
από το μηδέν να κατασκευάζει να κολλάει
ηλεκτρονικά και να προγραμματίζει με
σκοπό τη δημιουργία αυτού του project, ακόμη
και οικονομική βοήθεια είχε από κάποιους
από αυτούς. Τον βοηθήσανε οικονομικά
να αγοράσει κομμάτια της κατασκευής.
Έχει έρθει σε επαφή με εμάς, μας το έχει
δείξει ανεπίσημα και σκοπεύουμε να
κάνουμε μια παρουσίαση έτσι λίγο πιο
επίσημη κάποια στιγμή πριν και μετά την
πτήση.
Στάθης:
Τώρα για άλλα projects που πρόκειται να
υλοποιήσουμε δεν μπορώ να πω αρκετά
γιατί δεν μπορώ να γνωρίζω το μέλλον.
Ξέρεις, οι ιδέες έρχονται σιγά-σιγά.
Μόλις τελειώνει ένα project αμέσως μας
έρχεται η ιδέα για το αμέσως επόμενο.
Υγεία να έχουμε και μεράκι...
Σχετικοί
σύνδεσμοι:
Ιστοσελίδα:
http://the-hackerspace.org/
Mailing
List: https://groups.google.com/group/thessaloniki-hackerspace
Φωτογραφικό
Yλικό: https://picasaweb.google.com/thehackerspacephotos
Λογισμικό: https://gitorious.org/~thehackerspace
- Συνδεθείτε ή εγγραφείτε για να σχολιάσετε
